3D Yazıcılar Depremden Sonra Hayat Kurtardı
Türkiye, 6 Şubat 2023 sabahı deprem gerçeği ile bir kez daha çok acı bir şekilde yüzleşti. 10 şehirde ciddi yıkıma sebep olan depremin ardından birçok STK ve gönüllü kurtarma çalışmalarına katıldı. Zaxe olarak haberi aldığımız ilk günden itibaren afet bölgesindeki vatandaşlarımız için neler yapabileceğimizi düşündük ve çalışmalara başladık. Bu blog yazısında bir grup gönüllünün desteği ile 3d yazıcılar depremde nasıl hayat kurtardı, bunu inceleyeceğiz.
Depremin 1. Günü
Sabahın ilk saatlerinde meydana gelen depremin ardından sosyal medyada yardım amaçlı birçok paylaşım yapıldı. Paylaşım yapanlardan birisi de “maker” Deniz Doğan’dı. Deniz o günü şöyle anlatıyor:
“Depremin yaşandığını öğrendiğim ilk vakitlerde ben de çoğu insan gibi çaresizlik hissiyatı ve derin endişe içerisindeydim. Hem deprem bölgelerinde çok fazla ailevi bağım olduğu için, hem de bölgedeki insanların derin acılarını düşündüğüm için bunun hakkında bir şey yapılması gerektiğini hissettim. Bu durumda ise, pandemi sırasında insanlara 3D Printer’larımız ile maskeler bastığımız aklıma geldi, ve maker’ların kollektif gücünü depremzedeler için de kullanabileceğimiz aklıma geldi.”
Deniz’in de dediği gibi 3D yazıcılar pandemi döneminde de bir çok hayat kurtarmıştı. Bu sebeple 3D yazıcıların gücüne inanıyorduk. Deniz de bu güce inanıyordu ve hızlıca sosyal medya üzerinden bir çağrıda bulundu. Aynı 3D yazıcıların gücü gibi bir başka güç de sosyal medyaydı. Deniz, sosyal medyanın gücünü şöyle açıklıyor:
“Bunu asla kimse yalnız başına başaramazdı, bu nedenden dolayı sosyal medya üzerinden maker’lara ve iletişim ağı güçlü 3D Printer sektöründeki firmalara açık çağrıda bulunma kararı aldım. İnsanları da en iyi şekilde toplamanın ve iletişim ağını kurabilmenin yolu ise Discord sunucusu açmak oldu. Zaxe’nin önderliğinde sosyal medya gücümüz çokça kuvvetlendi ve insanlar sunucumuza gelmeye başladılar.”
3D Yazıcı Kullanıcıları
Deniz’in çağrısı ile birlikte hızlıca aksiyon alarak, tüm sosyal medya hesaplarımızdan deprem bölgesi için neler üretebileceğimiz hakkında öneriler topladık. Tüm takipçilerimiz büyük bir duyarlılık gösterdi ve birçok öneride bulundular. Hatta yalnızca öneri ile kalmayıp 3D yazıcıları ile de kendi evlerinde üretime destekte bulunmak istediklerini söylediler. Destek verenlerden birisi olan Zaxe Z3 kullanıcısı Yasin Akçiçek şöyle anlatıyor:
“Öncelikle fiziki yaraları sarmak gerektiğini ve bu nedenle atel basmanın iyi bir seçim olacağını düşündüm.”
Yasin Akçiçek gibi birçok 3D yazıcı kullanıcısı, kampanyaya büyük bir ilgi gösterdi. Sosyal medya paylaşımlarımıza en çok gelen öneriler, atel, ortez ve oyuncak oldu. Vakit kaybetmeden hemen üretime başladık. Bizimle birlikte birçok 3D yazıcı kullanıcısı da üretime devam ettiler. Açılan Discord kanalında baskı dosyaları, sevkiyat için adres bilgileri ve tavsiyeler gibi birçok paylaşım yapıldı.
Sağlıkçılar
Discord kanalında birçok maker destek amacıyla üretmeye devam ediyordu. Fakat özellikle atel baskıları için bir uzman yardımı gerekiyordu. Bu noktada, daha önce 3DDonate projesiyle dezavantajlı bireylerin 3D baskılar ile hayatlarını kolaylaştırmayı amaçlayan İsmail İşler’den yardım alındı. Zaxe merkez ofisinde gerçekleştirilen bir eğitimde İsmail İşler projeye destek veren makerlara bir sunum yaptı. İsmail İşler bu süreci şöyle anlatıyor:
“Atel, ortez ve oyuncakların en çok konuşulan materyaller olduğunu gördük. Üretim gerçekleştiren 3D yazıcı sahibi arkadaşlarımız, üretilen ürünü kullanacak kişinin fiziksel özelliklerini ve yaralanma şekillerini pek bilmediği için genellikle boyutlandırma konusunda problemler yaşanmaktaydı. Bu problemin çözümü için yaş gruplarına göre ürünleri numaralandırdık. Örneğin 4 numaralı ortezden 100 adet üretilmeli diye belirtildiğinde ortaya nasıl bir ürün çıkacağı belli oluyordu ve teslimatı kolaylaşıyordu. Bu sayede belirlenen numaralarda atel ve ortezler, sahada çalışan sağlık profesyonellerinin işini hızlandırmıştır. Aynı zamanda oyuncakların renk, ebat ve fonksiyonlarını, psikologlarımızın yönergeleriyle güncelledik.”
İsmail İşler’in de dediği gibi oyuncak modellerini seçerken psikologlardan da danışmanlık aldık. Bu doğrultuda, lego, yapboz, itfaiye, çekici gibi deprem ve enkazı hatırlatabilecek modeller yerine çocukların hayal dünyalarını yansıtacak şekilde olan hayvan modellerini tercih ettik. Bu bilgilendirmeyi projeye destek veren tüm makerlarla da paylaştık.
Atel ve ortez baskılarının kullanımı için de Yasin Akçiçek, Türkçe ve İngilizce kullanım kılavuzu hazırladı. Böylece afet bölgesindeki tüm sağlık çalışanlarının baskıları kolayca kullanmaları sağlandı. İsmail İşler de Discord kanalına katılarak önemli bilgiler paylaştı. Kendisi bu süreci şöyle anlatıyor:
“3D yazıcılarla ortalama 20 gr filament hammaddesi harcayarak günde tek bir cihazla 15-20 atel üreten arkadaşlarımız oldu. Çocuk ve yetişkinler için yapılan atelleri numaralandırdığımız için 4 numara ve aşağısı için üretim yapıldığında arkadaşlarımız hangi ebatlarda ne üreteceklerine hızlıca hakim olabilmekteydi. Üretimimizi PLA hammaddesiyle gerçekleştirdik ve sahada yer alan sağlıkçı arkadaşlarımızın kullanabilmesi için bir adet kullanım kılavuzu hazırladık. Ateller 3D yazıcıdan çıktıktan sonra işlem yapılmadan bölgeye teslim edildi. Orada ki sağlıkçı arkadaşlarımız da sıcak uygulama ile kişiye modifiye ederken kullanma kılavuzumuzdan talimatları takip edip fön makinesi kullanarak gerekli şekillendirmeyi sağladı.”
Gönderim
Projeye yoğun bir ilgi oldu ve herkes tüm gücüyle üretime devam etti. Üretilen baskıların ulaştırılması konusunda ise yine makerlardan destek alındı. Afet bölgesine ilk gönderimi yapan Yasin Akçiçek bu süreci şöyle anlatıyor:
“Baskıların gönderilmesi için sevkiyat aşamasına geldiğimizde afet bölgelerine yolcu taşıyan otobüs firmalarıyla görüştük. İlk olarak hastaneler ile iletişime geçerek atel, ortez ve oyuncak baskılarının buralara gönderilmesini sağladık.”
Baskıların ulaşmasında büyük bir destekte bulunan Yasin Akçiçek, Zaxe Z3 ile ürettiği atel, ortez ve oyuncakları diğer makerların baskılarıyla birlikte afet bölgelerine ulaştırdıktan sonra aldığı geri dönüşleri şöyle açıklıyor:
“Şu ana kadar almış olduğumuz geri dönüşler iyi olduğu kadar yürek burkan detayları da var. Tarafıma gönderilen, çocuklara ait fotoğraflar acının ne kadar büyük olduğunu da gözler önüne seriyor. Ancak genel hatlarıyla yapılan bağışlar için çokça dua ve teşekkür aldığımızı bilmenizi isterim.”
Yasin Akçiçek’in de dediği gibi maalesef acının boyutu oldukça büyük. Bu projedeki amacımız 3D yazıcılar ile depremzedelerin mental ve fiziksel sağlıklarını yerine getirmekti. Herkes elinden geldiğinin fazlasını ortaya koyarak yaşanan acıyı hafifletmeye çalıştı ve hala çalışmaya da devam ediyor. Akçiçek yalnızca 3d yazıcılar değil bu dayanışmanın hayat kurtardığını söylüyor.
Sonuç
Deprem, başta afet bölgeleri olmak üzere acıyı paylaşan her yer ve herkes tarafından oldukça yıkıcı bir etkiye sahipti. Zaxe olarak, bu süreçte herkes gibi oldukça fazla etkilendik. Fakat Covid döneminde de tanık olduğumuz gibi 3D yazıcıların hayatlar kurtarabileceğini biliyoruz. Bu projedeki en büyük güvencemiz de bu oldu. Yalnızca Türkiye değil dünya genelinde birçok yerden de projeye destek verenler oldu. Öncelikle bizimle birlikte hareket ederek projeye destek veren herkese çok teşekkür ederiz. Sizlerin gücü olmasaydı bunları asla başaramazdık. Fakat depremin etkisinin yalnızca bu süreçle de kısıtlı kalmayacağını biliyoruz. Bu yüzden yardımlarımız devam edecek. Bunun dışında, bir deprem ülkesinde yaşadığımızı ve her an depreme hazırlıklı olmamız gerektiğini de biliyoruz. Projeye katılan 117 sağlık profesyoneli ve 330 maker olmak üzere toplam 447 kişilik bir ekip ile birlikte gelecekteki afetlere karşı daha hazırlıklı olmak için şimdiden çalışmalara başladık. Bir sonraki afetin ne zaman,nerede ve ne büyüklükte olacağını bilemediğimiz için tüm katılımcılarla birlikte buluşmalar düzenleyip fikir alışverişi yapıyoruz. Çünkü hiçbirimiz olası afetlere hazırlıksız yakalanmak istemiyoruz.
Siz de bu projeye katılmak isterseniz info@zaxe.com adresinden veya sosyal medya hesaplarımızdan bizlere ulaşabilirsiniz. Bir kez daha depremde yakınlarını kaybeden tüm vatandaşlarımıza başsağlığı dileriz. Bu yazıda katkıları bulunan Erg. İsmail İşler, Yasin Akçiçek ve Deniz Doğan’a çok teşekkür ederiz.
#GeriDonecegiz
